| Tijd | |
|---|---|
| 09.30˗10.00 UUR | INLOOP |
| 10.00˗10.10 UUR | OPENING Bernard Bloem (voorzitter LOPON²) en Noël Selis (directeur Studiegebied Onderwijs VIVES Hogeschool) |
| 10.10˗11.40 UUR | KEYNOTE ‘Help, ze kunnen niet meer schrijven!’ door Fien De Smedt, UGent Er wordt aan de alarmbel getrokken: leerlingen kunnen niet meer schrijven. Maar is dat werkelijk zo? En waarom is het voor veel leerlingen geen eenvoudige klus om een gestructureerde en inhoudelijk sterke tekst neer te pennen? Tijdens deze keynote gids ik je doorheen het wetenschappelijk schrijfonderzoek door enkele relevante bevindingen omtrent de schrijfprestaties van leerlingen en de schrijfinstructie van leraren te presenteren. En zal ik ook nog goed nieuws brengen of is het enkel kommer en kwel? Ik geef je alvast volgende spoiler mee: schrijven kan je leren! Meer nog, op basis van onderzoek hebben we eigenlijk wel al een goed zicht op welke schrijfinstructiepraktijken effectief zijn. Tijdens de keynote neem ik daarom uitgebreid de tijd om deze evidence-based paktijken te bespreken en concrete tips en tricks te delen. Fien De Smedt is als postdoctoraal onderzoeker verbonden aan de onderzoeksgroep Taal, Leren, Innoveren (Vakgroep Onderwijskunde, Universiteit Gent). Haar onderzoek focust op evidence-based schrijfinstructie waarbij er zowel aandacht is voor het verbeteren van schrijfvaardigheden als het bevorderen van schrijfmotivatie van leerlingen. Zo heeft ze onder meer het schrijfpakket ‘Schrijftandem’ ontwikkeld en uitgetest in het lager onderwijs. Momenteel is ze ook betrokken bij de ontwikkeling van ‘Argumentativo’, een schrijfpakket gericht op het optimaliseren van argumentatieve schrijfvaardigheden van leerlingen in het secundair onderwijs. |
| 11.45˗12.15 UUR | TAFELGESPREKKEN Hoe kunnen we leraren in spe constructief leren omgaan met deze inzichten en de mogelijkheden ervan voldoende laten benutten op de basisschool? |
| 12.15˗13.15 UUR | LUNCH |
| 13.15˗14.15 UUR | INSPIRATIESESSIES RONDE 1 Sessie 1. Schrijfonderwijs in de schijnwerpers (reprise) door Carlijn Pereira, Taalunie Begin 2015 bracht de Taalunie, gevoed door een werkgroep van experts, een advies uit over effectief schrijfonderwijs met de titel Schrijfonderwijs in de schijnwerpers. Het rapport werd begeleid door beschrijvingen van effectieve schrijfdidactieken voor het basis- en voortgezet onderwijs. ‘De Peil. Schrijfvaardigheid’ vormde aanleiding voor de Taalunie om het advies en de beschrijvingen te actualiseren. ‘De Peil. Schrijfvaardigheid’ laat zien dat zowel de oorzaken als de adviezen uit het rapport van 2015 ook in 2021 nog steeds van toepassing zijn. In de tussenliggende tijd is meer onderzoek verschenen naar elementen van bewezen effectief schrijfonderwijs, bijvoorbeeld over het verbinden van schrijf- en leesonderwijs, en over het (formatief) evalueren van de schrijfontwikkeling van leerlingen. Bovendien bieden de bouwstenen voor een nieuw curriculum van Curriculum.nu volop kansen voor een stevige schrijfbasis en geïntegreerd schrijfonderwijs. Alle redenen dus om het schrijfonderwijs opnieuw in de schijnwerpers te zetten. Carlijn Pereira is beleidsadviseur bij de Taalunie. Sessie 2. Samenwerken bij schrijfopdrachten door Stéphanie Vanneste, imec Groepswerk... het is een leuke, maar best uitdagende methode, zowel voor de leerling als leerkracht. Met STEAMS willen we groepswerk efficiënter maken, door pedagogische en technologische ondersteuning aan te bieden. In deze workshop starten we met een korte presentatie van het STEAMS-project, maar passen dit daarna ook toe op collaboratief schrijven. Stéphanie Vanneste is educatief medewerker van het STEAMS imec.ICON onderzoeksproject. |
| 14.20˗15.20 UUR | INSPIRATIESESSIES RONDE 2 Sessie 1. ‘Feedback geven op schrijfproducten’ door Meike Korpershoek en Monica Koster Voor goed schrijfonderwijs is effectieve feedback een voorwaarde, omdat dit voor de leerling, inzichtelijk maakt hoe hij heeft gepresteerd en hoe hij zijn tekst kan verbeteren. In deze bijdrage bespreken we in vogelvlucht enkele belangrijke inzichten over goede feedback: Op welk moment tijdens het schrijfproces geef je feedback? Waar geef je feedback op? En hoe verwoord je deze zo goed mogelijk, zodat de leerling ook daadwerkelijk iets met de feedback doet? We presenteren een concreet stappenplan dat je erbij kunt houden tijdens het geven van feedback. Dit stappenplan is onderdeel van ons in het najaar te verschijnen boek Maak er geen punt van! Feedback geven op schrijfproducten, van po tot wo. Meike Korpershoek is mbo- en hbo-docent Nederlands en heeft een onderwijsadviesbureau, de Taalprof. Monica Koster is onderzoeker, ontwikkelaar en onderwijsadviseur en promoveerde op onderzoek naar schrijfonderwijs in het po met de methode Tekster. Ook is ze hoofdredacteur van tijdschrift MeerTaal. Sessie 2. Nog nader in te vullen. |
| 15.25˗15.40 UUR | UITREIKING LOPON²-ONDERZOEKSPRIJS 2021 |
| 15.45˗16.30 UUR | BORREL |